1.W praktyce na jedno ciało działa najczęściej więcej niż jedna siła. Wykonamy doświadczenie, w którym siły działają na ciała sztywne.
Doświadczenie 1.2
Przyrządy: drewniany klocek z haczykami, dwa siłomierze, kilka okrągłych ołówków.
Czynności:
1.Klocek kładziemy na gładkiej powierzchni lub na ołówkach.
2.Do haczyków przyczepiamy siłomierze i ciągniemy je w przeciwne strony tak, aby klocek pozostawał nieruchomy.
3.Odczytujemy wskazania siłomierzy.
Obserwacje:
Siłomierze wskazują takie same wartości sił. Obie siły działają wzdłuż tej samej prostej, czyli mają taki sam kierunek i przeciwne zwroty.
Wniosek:
Jeżeli dwie siły działające na to samo ciało wzdłuż tej samej prostej mają jednakowe wartości i przeciwne zwroty, to nie zauważamy żadnego skutku ich działania- ciało pozostaje w spoczynku.
O takich ciałach mówimy, że się wzajemnie równoważą. Jeżeli działają one na ciało sztywne, to nie powodują żadnego skutku. O ciele, nie które działają siły równoważące się, mówimy, że jest w stanie równowagi.
Siłę, która działając na ciało, powoduje taki sam skutek jak kilka sił przyłożonych do tego ciała, nazywamy siłą wypadkową lub wypadkową tych sił. Siły, które zastępuje siła wypadkowa, nazywamy siłami składowymi.
Wypadkowa dwóch sił działających wzdłuż tej samej prostej i mającej zgodne zwroty ma wartość równą sumie wartości sił składowych (F= F2+F3), kierunek zgodny z kierunkiem sił składowych, a zwrot zgodny ze zwrotem tych sił.
Wypadkowa dwóch sił działających wzdłuż tej samej prostej i mających przeciwne zwroty ma wartość równą różnicy wartości sił wypadkowych (F= F2-F1), kierunek zgodny z kierunkiem sił składowych, a zwrot zgodny ze zwrotem siły o większej wartości.
Czynność polegającą na znajdowaniu siły wypadkowej, gdy znamy siły składowe, nazywamy sumowaniem lub składaniem sił.
Podsumowanie:
-Siłę przyłożoną w dowolnym punkcie ciała sztywnego możemy przesuwać wzdłuż kierunku jej działania. Nie powoduje to zmian w skutkach działania siły.
-Jeżeli dwie działające na ciało siły leżą na jednej prostej, mają jednakowe wartości i przeciwne zwroty, to równoważą się wzajemnie.
-Siłę, która działając na ciało powoduje taki sam skutek jak kilka sił przyłożonych do tego ciała, nazywamy siłą wypadkową lub wypadkową tych sił. Siły, które zastępuje siła wypadkowa, nazywamy siłami składowymi.
-Wypadkowa dwóch sił działających wzdłuż tej samej prostej i mających zgodne zwroty ma wartość równą sumie wartości sił składowych, kierunek zgodny z kierunkiem tych sił, a zwrot zgodny ze zwrotem sił składowych.
-Wypadkowa dwóch sił działających wzdłuż tej samej prostej i mających przeciwne zwroty ma wartość równą różnicy wartości sił składowych, kierunek zgodny z kierunkiem tych sił, a zwrot zgodny ze zwrotem siły o większej wartości.